مرضیه فاریابی؛ مفید شاطری
چکیده
وقف بهعنوان یکی از احکام الهی به واسطه حمایت در ایجاد نهادهای آموزشی و مدارس، پشتوانهای جهت شکوفایی و تقویت فرهنگ اسلامی بوده است. این سنت پسندیده بهعنوان یک منبع مستمر مالی و پشتوانه مردمی جهت تداوم و پابرجایی مراکز آموزشی برای تربیت طلاب و دانش پژوهان همه اقشار جامعه بوده است. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و برپایه اسناد ...
بیشتر
وقف بهعنوان یکی از احکام الهی به واسطه حمایت در ایجاد نهادهای آموزشی و مدارس، پشتوانهای جهت شکوفایی و تقویت فرهنگ اسلامی بوده است. این سنت پسندیده بهعنوان یک منبع مستمر مالی و پشتوانه مردمی جهت تداوم و پابرجایی مراکز آموزشی برای تربیت طلاب و دانش پژوهان همه اقشار جامعه بوده است. این پژوهش که به روش توصیفی-تحلیلی و برپایه اسناد وقفی و منابع کتابخانهای صورت پذیرفته است، در صدد است تا با بررسی و تحلیل اسناد موقوفات حاج عبدالعلیخان تأثیر وقف را در ایجاد مدارس و در نهایت شکوفایی فرهنگی و آموزشی بیرجند تبیین نماید. نتایج پژوهش نشان میدهد که یکی از دغدغههای مردم و حتی حاکمان وقت بیرجند، نبود نهادهای آموزشی و نگرانی از عقبماندگی فرهنگی بوده است که واقف (حاجعبدالعلیخان) با نکتهسنجیهای دقیق، علاوه بر حل مشکل مکان جهت برگزاری کلاسها، به هزینه طلاب، لباس و کتاب آنها نیز توجه کرده و با وقف رقبات متعدد (اموال و املاک) بر مرکز آموزشی و فرهنگی موقوفۀ خود که شامل مجموعه مسجد، مدرسه علمیه، حسینیه و آبانبار بوده، الگویی از تأسیس مراکز آموزشی و فرهنگی را برای شهر بیرجند ایجاد نموده است.